Analiza materiałów biomedycznych wybranymi metodami spektroskopowymi
Loading...
DOI
Files
Date
2003
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Institute of Nuclear Physics Polish Academy of Sciences
Abstract
Rozwój analitycznych metod fizycznych wykorzystujących cząstki naładowane
oraz promieniowanie synchrotronowe pozwolił na zastosowanie ich w wielu
dziedzinach nauki, a w szczególności w biologii i medycynie. Zastosowanie tych
metod umożliwia prowadzenie badań w mikro obszarach tkanek, a nawet w
pojedynczych komórkach. Z końcem dwudziestego wieku nastąpił znaczny rozwój
metod, dzięki którym można prowadzić jednoczesną analizę składu pierwiastkowego
oraz stopnia utlenienia metali występujących w materiałach biologicznych na
poziomie śladowym.
Ciągła potrzeba prowadzenia prac badawczych z zakresu diagnostyki medycznej
staje się inspiracją do rozwoju metod, za pomocą których będzie można
odpowiedzieć na nurtujące środowisko medyczne pytania dotyczące: etiologii
powstawania chorób, możliwości ich wczesnego diagnozowania, zapobiegania i
leczenia. Aby móc udzielić odpowiedzi na wiele pytań z tego zakresu wciąż jeszcze
muszą być prowadzone prace badawcze przez wiele środowisk naukowych
współpracujących ze sobą. W pracach tych szczególne znaczenia przypada właśnie
fizyce, która dysponuje specyficznymi metodami pozwalającymi na prowadzenie
badań w mikro a nawet nano obszarach.
Pierwiastki śladowe odgrywające ważną rolę w organizmie człowieka są częstym
obiektem badań. Istotnym jest poznanie składu chemicznego oraz stężeń
pierwiastków śladowych występujących w poszczególnych narządach, tkankach, i
komórkach. Przedstawiona rozprawa habilitacyjna dotyczy badań materiałów
biomedycznych pobranych od pacjentów ze schorzeniami układu moczowego.
Badany materiał to: kamienie nerkowe, tkanki nerek i prostaty. Zaprezentowane
wyniki pomiarowe dotyczą stosowania różnorodnych fizycznych metod
analitycznych, do których można zaliczyć: PIXE (Proton Induced X-ray Emission),
AAS (Atomic Absorptopn Spectroscopy), R(E)BS (Rutherford (Elastic)
BackScattering), XRF (X-Ray Fluorescence), TRXRF (Total Reflection X-Ray
Fluorescence), SRIXE (Synchrotron Radiation Induced X-ray Emission), FTIR
(Fourier Transform InfraRed), oraz XANES (X-ray Absorption Near Edge
Structure).
Niektóre metody fizyczne stały się konkurencyjnymi do metod chemicznych z
uwagi na możliwość prowadzenia badań i analiz materiałów biologicznych nie
powodując ich destrukcji. Możliwość jednoczesnego pomiaru badanych związków i
zachowania struktury tkanek stanowi główną zaletę wielu metod fizycznych i daje
szereg możliwości przeprowadzania różnorodnych analiz na tym samym materiale badawczym. Ważnym aspektem tych możliwości jest wzajemne wspieranie
rozwijających się metod diagnostycznych wynikami badań podstawowych jakie
oferują te metody.